اصول قرارداد بیمه

قراردادهای بیمه مانند هر قرارداد دیگری تابع اصول و ضوابط خاص خود است. از آنجا که رشته های بیمه ای تفاوت های زیادی با هم دارند، لذا هر یک از آنها به نوع خاصی از این اصول تبعیت می کنند. انواع مختلف بیمه های بازرگانی مانند بیمه های اموال (اشیا) و بیمه های اشخاص و بیمه های مسئولیت مدنی، به دلیل تنوع و تفاوت هایی که با هم دارند، از اصول و ضابطه های گوناگونی پیروی می کنند که برخی از این اصول در همه بیمه ها و بعضی دیگر خاص یک رشته یا شاخه ای معین از بیمه های بازرگانی است.

به طور کلی، اصل حسن نیت یا اظهار دقیق و درست ویژگی های خطر موضوع بیمه و اصل نفع بیمه ای در همه رشته ها و شاخه های بیمه ای حاکم و جاری است و ضمانت های اجرایی توانمندی دارد. اما « اصل غرامت» و «قاعده جانشینی» در بیمه های اموال (اشیا) حاکم است. در بیمه های مسئولیت مدنی، اصل غرامت جاری و حاکم است ولی اجرای «قاعده جانشینی» به علت سرشت بیمه های مسئولیت مدنی به طور اصولی بی مورد است. در بیمه های اشخاص به ویژه انواع بیمه های عمر و بیمه فوت و نقص عضو و از کار افتادگی بر اثر حوادث و بیماری، اجرای اصل غرامت و قاعده جانشینی مورد ندارد، بلکه «اصل اجتماع سرمایه و غرامت» قابل اجرا و اعمال است. زیرا ارزش انسان قابل تقویم و ارزیابی به پول نیست. به همین جهت بیمه شده عمر با صاحبان حقوق و استفاده کنندگان از مزایای بیمه عمر و بیمه خطر فوت و از کار افتادگی و نقص عضو در بیمه های حوادث و بیماری می توانند زبان های وارد به خود و سرمایه بیمه مورد تعهد بیمه گران را به طور مجموع طبق ضابطه های جاری و حاکم دریافت دارند.