مفاهیم و تعاریف بیمه های عمر

بیمه شده: بیمه شده، شخصی حقیقی است که احتمال تحقق خطر یا خطرات مشمول بیمه برای او موجب انعقاد بیمه نامه گردیده و فوت یا حیات او موضوع قرارداد بیمه است و سن، وضعیت سلامتی، شغل و سایر عوامل مؤثر در خطر در مورد او اساس محاسبه حق بیمه را تشکیل می دهد.
بیمه شدگان در بیمه عمر و سرمایه گذاری (طرح خانواده):اشخاص حقیقی می باشند که فوت یا حیاتشان (حسب شرایط و موارد موضوع بیمه محسوب می شود
بیمه شده اول: یکی از بیمه شدگان قرارداد است که علاوه بر موضوعیت بیمه، دارای نقش بیمه گذار در بیمه نامه بوده و در واقع بیمه گذار اصلی و اولیه قرارداد محسوب می گردد.
بیمه شده دوم: یکی دیگر از بیمه شدگان قرارداد است که علاوه بر موضوعیت بیمه، در صورت فوت احتمالی بیمه شده اول و تمایل وی (بیمه شده دوم) به تداوم بیمه نامه، از حقوق و وظایف بیمه گذاری برخوردار شده و در واقع بیمه گذار جدید بیمه نامه به حساب خواهد آمد.
استفاده کننده یا ذینفع: شخص یا اشخاص حقیقی و حقوقی هستند که بیمه نامه به نفع آنها منعقد شده و مشخصات آنان در بیمه نامه یا سایر ضمائم احتمالی آن ذکر گردیده است. به عبارتی دیگر شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی می باشند که توسط بیمه گذار و با موافقت بیمه شده تعیین می گردند، بیمه گر مشخصات آنها را در بیمه نامه یا ضمائم احتمالی درج می نماید و در صورت فوت یا حیات بیمه شده از سرمایه بیمه بهره مند می گردند. لازم به ذکر است در صورت عدم تعیین ذینفع در صورت فوت بیمه شده، وراث قانونی ایشان و در صورت عدم تعیین ذینفع در صورت حیات بیمه شده، خود شخص بیمه شده به عنوان ذینفع تعیین می گردند.
حق بیمه: حق بیمه، وجهی است که بیمه گذار در مقابل تعهدات بیمه گر می پردازد. در بیمه های عمر اشکال مختلفی برای پرداخت حق بیمه اعم از اولیه، یکجا، پرداخت حق بیمه منظم در فواصل زمانی ماهانه، سه ماهه، شش ماهه و سالانه وجود دارد. با توجه به اینکه بیمه جزو عقود معوض و دو تعهدی می باشد لذا در همه انواع بیمه ها، پرداخت حق بیمه شرط لازم برای جاری شدن تعهدات بیمه گر است و در واقع بدون پرداخت حق بیمه، تعهدی برای بیمه گر وجود ندارد در بیمه نامه های عمر و سرمایه گذاری در صورت عدم پرداخت حق بیمه توسط بیمه گذار، تعهدات بیمه گر تا زمان وجود اندوخته سرمایه گذاری معتبر خواهد بود. به عبارتی دیگر حق بیمه وجهی است که بیمه گذار مطابق شرایط قرارداد در وجه بیمه گر پرداخت مینماید. سرمایه بیمه: سرمایه، وجهی است که به عنوان منافع، در بیمه نامه به طور کامل مشخص شده (مطابق ماده ۲۳ قانون بیمه مصوب۱۳۱۶ / ۰۲ / ۰۷ ) و به اقتضای تحقق ریسکی که در آن پیش بینی شده، اعم از فوت، حیات یا سایر موارد، پرداخت میشود (در بیمه نامه عمر و سرمایه گذاری ریسک حیات وجود ندارد). سرمایه بیمه عمر به دو صورت یکجا و یا مستمری قابل پرداخت بوده که به شکل های مختلفی مانند ثابت یا افزایشی تعیین و تعریف می شود. به عبارتی دیگر سرمایه بیمه، مبلغی است که در صورت فوت بیمه شده در طی مدت بیمه نامه و یا حیات وی در پایان مدت بیمه نامه در وجه استفاده کننده (گان) پرداخت می گردد.
منافع بیمه نامه در صورت فوت بیمه شده در طی مدت قرارداد بیمه نامه عمر و سرمایه گذاری): عبارت است از مجموع سرمایه فوت بیمه نامه در هر سال بیمه ای (با احتساب تعديلات) و اندوخته سرمایه گذاری تشکیل شده تا زمان فوت
منافع بیمه نامه در صورت حیات بیمه شده در انتهای قرارداد بیمه نامه عمر و سرمایه گذاری): عبارت است از اندوخته سرمایه گذاری بیمه نامه در انتهای مدت بیمه نامه در بیمه نامه عمر و سرمایه گذاری
ارزش بازخریدی: بهای واگذاری بیمه نامه در هر زمان را ارزش بازخریدی بیمه نامه گویند که میزان آن (مطابق با آئین نامه ۶۸ بیمه های زندگی و مستمری) معادل ۹۰ درصد اندوخته سرمایه گذاری در سال اول بیمه نامه (و از سال های دوم تا پنجم به ترتیب معادل ۹۲، ۹۴، ۹۶، ۹۸ و از سال ششم ۱۰۰ درصد اندوخته) بوده که پس از کسر هزینه های محقق شده مستهلک نشده آتی(هزینه های بیمه گری)، محاسبه گشته و مطابق شرایط قرارداد و جدول پیوست در اختیار بیمه گذار قرار می گیرد.
بیمه نامه معوق: به بیمه نامهای اطلاق می گردد که متناسب با نحوه پرداخت حق بیمه، از تاریخ سررسید اولین قسط پرداخت نشده آن گذشته باشد، مشروط بر اینکه اندوخته بیمه نامه روند کاهشی داشته باشد و صفر نباشد.
بیمه نامه معلق: به بیمه نامه ای اطلاق می گردد که متناسب با نحوه پرداخت حق بیمه، معوق بوده و مبلغ اندوخته سرمایه گذاری بیمه نامه به صفر رسیده باشد. ضمنا در حالات خاصی نظیر شرایط جنگ، پوشش های بیمه ای بدون توجه به نحوه پرداخت حق بیمه و اندوخته سرمایه گذاری بیمه نامه معلق خواهد گردید.